Dit jaar had Charles al eind augustus de comfortabele vakantiewoning "La Spinette" van de familie Daco in Laidprangleux telefonisch gereserveerd voor het Ardennenweekend van L.A.W.V."Via-Via". Een schriftelijke bevestiging voor dit weekend van 20 oktober moest in elk geval voorkomen dat we net als het afgelopen jaar pas om 21.30 uur in het huisje zouden kunnen. Gelukkig werd alles goed geregeld en een telefoontje van Anne-Françoise zaterdag voor vertrek bevestigde dat we vanaf 19.00 uur terecht konden in ons onderkomen.
In de dagen voorafgaand aan het vertrek werden de taken goed verdeeld. Zo zorgde Marion voor één maaltijd, Peter voor het ontbijt, Lorenz voor de drank. Na enig overleg zou Jan het avondeten van de aankomstdag voor zijn rekening nemen. Bert zorgde voor de financiën en Charles was zoals gebruikelijk routechef. Dit betekende dat we in elk geval met 6 personen op pad zouden gaan. Het had er immers lang naar uitgezien dat Peter niet mee zou kunnen vanwege de ongemakken met zijn gewrichten. Een voorzichtig proberen tijdens een wandeling in de week van het landschap deden hem toch besluiten mee te gaan. De te lopen route werden hiervoor wat ingekort.
Zo vertrokken we die zondagmiddag 20 oktober tegen 16.00 uur. Bert, Marion en Jan vanuit Zevenbergen en Lorenz, Peter en Charles vanuit Hank en Oosterhout via Loon op Zand. Plaats van samenkomst en afspraaktijd waren vastgelegd op de Baraque de Fraiture omstreeks 18.00 uur. De "voiture" van Bert reed via Brussel, Namen naar de Belgische Ardennen met een 'Belgische friet pauze" even voorbij Samrée. De andere equipe reisde via Maastricht en Luik, dit maal nog eens door de stad langs de Maasboulevard. Over de Route des Ardennes werd naar de plaats van afspraak op de Baraque de Fraiture gereden. De groep "Bert" waren wat eerder vertrokken en zodoende ook eerder op de plaats van treffen. Equipe "Lorenz" bereikte bijna op de minuut nauwkeurig de afgesproken plek. We hadden nu nog een uurtje alvorens terecht te kunnen in Laidprangleux. Een pilsje en een glaasje wijn konden er dus nog wel in! Voorzichtig werd er bij Jan gepolst wat we als avondeten konden verwachten. Hij liet ons met een bijna uitgestreken gezicht in het ongewisse. Maar we hadden wel het vermoeden dat we een stevig bord erwtensoep kregen voorgeschoteld. Nog even wachten dus!
Tegen 19.15 uur bereikten we onze vakantiewoning "La Spinette". Alles leek weer zo vertrouwd: de sleutel stak al op de deur en het was er aangenaam warm! De slaapplaatsen waren in een oogwenk ingericht en iedereen sliep op de hem of haar vertrouwde kamer. Beneden werd de open haard aangestoken en onder het genot van een pilsje of een glaasje wijn zaten we in spanning of Jan wel of niet voor erwtensoep had gezorgd. En inderdaad we werden niet teleurgesteld: 3 grote dampende pannen soep verschenen op tafel, aangevuld met donker roggebrood met spek en mosterd. Dat we een stevig soepje kregen voorgeschoteld bleek al gauw. Ons darmstelsel had er tenminste veel moeite mee!! Gezellig napratend, zonder zware discussieonderwerpen, of het moest zijn dat het gebruik van GPS op tafel ter sprake kwam, kropen we nog voor middernacht onder de wol, wel in het ongewisse wat de volgende morgen ons voor weer zou brengen. De vooruitzichten immers waren niet bepaald rooskleurig.
Die volgende morgen van onze eerste wandeldag werden we wakker en zagen buiten dat de weersomstandigheden nog niet optimaal waren. Het had 's nachts al stevig geregend, maar het was droog. Eerst maar eens stevig ontbijten aan een uitgebreide ontbijttafel met kaas en vlees, jam, hagelslag en pindakaas. Met lekker warme broodjes uit de oven! Voor onderweg namen we het brood mee en was er in de rugzakken plaats voor thermosflessen koffie en fruit. Genoeg om te overleven. Nog even opruimen en zo staan we om 9.30 uur startklaar voor vertrek naar La Roche-en-Ardenne, startpunt van de Transardeense route. Vandaag zouden we de eerste aangepaste etappe van deze Lange Afstandswandeling van La Roche-en-Ardenne naar Bouillon onder de voeten nemen.
La Roche-en-Ardenne is een stadje van nauwelijks 2000 inwoners gelegen aan een meander van de Ourthe, zo'n 220 meter boven de zee. Valkenburg aan de Ourthe! Rond 1875 wees de Nederlandse predikant Marie Adrien Perk en zijn jong gestorven zoon Jacques Perk de weg naar La Roche. Voor Jacques Perk is dit de plek, die zijn dichterader in juli 1880 definitief opende dankzij de toevallige ontmoeting in Hotel des Ardennes met Mathilde Thomas. Aan haar wijdde hij een sonnetcyclus die hem onsterfelijk maakte in de Nederlandse Literatuur. De Stèle Perk, een onvergankelijke brok graniet in de berm van de Avenue du Hadja is nog steeds een "Hommage au poète néerlandais".
Het was niet de eerste keer dat we op onze wandelingen in de Ardennen dit stadje aandeden. Op onze route langs de Ourthe waren we hier al een paar keer geweest. Vertrekpunt was Place du Bronze. Maar eerst moest nog de auto van Bert naar het eindpunt van de wandeling van vandaag worden gereden. Charles had gekozen voor Wyompont, zo'n 13 km in zuidelijke richting. Het duurde even voor de auto's op de plek van bestemming waren en terug in La Roche-en-Ardenne, maar voor 11.00 uur gingen we op weg richting Hives.
We volgen de geel-witte markering met de Ruisseau de Bronze aan de rechterhand. Linksaf de asfaltweg volgend en als deze begint te klimmen rechtsaf in de richting van de camping, dan links aanhouden achter de camping door. Het is een vrij steile beklimming zo aan het begin van de route, net even buiten La Roche-en-Ardenne. De klim doet meteen een aanslag op de conditie. De weg gaat over in een pad door een sparrenbos en loopt onder de hoogspanningsleidingen door. We merken dat we ons in hartje Ardennen bevinden: diepe dalen met een riviertje en vanuit de vallei steil klimmen om op de hoogvlakten te komen.
Op het punt waar de bospaden kruisen volgen we de geel-witte markering, diagonaal rechts. Het bos verlatend wandelen we vanaf het hoogste punt over een landweggetje afwisselend tussen akkers en weiden tot in Hives. In de 19e eeuw werden hier zowat alle bossen gerooid als grondstof voor de leerlooierijen. Nu zijn de bossen vervangen door monotone sparrenakkers. Via dit glooiend landschap met weilanden en bossen bereiken we de splitsing met wegkruis in Hives. De Chapelle des trois Vierges was tot 1586 parochiekerk. We lopen niet door het gehucht zelf maar naar rechts en laten de aankondiging van het plaatselijk café links liggen. Het gaat naar het gehucht Lavaux, dat uit enkele grote, oude boerderijen bestaat. We volgen het asfalt naar rechts en vervolgens linksaf tegenover nr. 60 een geasfalteerde landweg in. Deze gaat na een kilometer over in een bospad.
Het wordt nu tijd voor de middagpauze. Donkere wolken trekken boven ons samen en als we weer op pad willen begint het te regenen, eerst miezerregen en later een stevige bui, waarvan het einde nog niet zichtbaar is. Gelukkig voert een deel van de route door het bos en blijven de regenvlagen tussen de bomen hangen. Het pad loopt door het gebied dat op de kaart vermeld staat met La Hestoulle. Maar eenmaal buiten de sparrenbossen geselt ons de regen. We krijgen zicht op de weidse Ardeense weilanden voor ons met de dorpen Erneuville rechts en Cens links voor ons.
De geel-witte markering laat ons in de steek en zo zoeken we route even verderop door Erneuville. Dit dorp herbergt enige architectonische bezienswaardigheden, zoals de kerk en pastorie. Bij de kerk linksaf over de doorgaande weg van Erneuville naar Beaulieu tot aan een wegkruis. We slaan hier rechtsaf en zien opnieuw de geel-witte markering. We zitten weer op de Transardeense route. Even verderop gaan we rechts bij een tweesprong. Op het tweede kruispunt van smalle asfaltweggetjes, waar ook een in slechte staat verkerend wegkruis staat, gaan we naar links en komen in Cens. De imposante kerk van Cens met de bolvormige klokkentoren wijst erop dat het dorp ooit welvarend was. In de 17e eeuw echter werd het door de pest getroffen. Een bewijs daarvan is ongetwijfeld de gedenksteen vervaardigd uit schiefer, die werd opgericht aan het begin van het gehucht in 1936, precies 300 jaar na de Grote Pest van 1636. Het opschrift in het Latijn luidt: 'Van de pest, de honger en de oorlog, bevrijd ons, Heer".
Ooit is Cens een welvarend en dichtbevolkt dorp geweest. Nu zijn een aantal oude woningen met hun schubvormige leisteendaken onbewoond, waardoor het gehucht weliswaar nog een ouderwetse charme uitstraalt. We verlaten het dorp, akkers maken plaats voor weiden en bos. We bereiken een plateau en gaan naar rechts. Rechts naast ons kabbelt in de beboste vallei de Ruisseau de Cens die ons een tijdlang vergezelt. Er volgt een steile afdaling naar Wyompont, waar de Ourthe Occidentale stroomt. Aan de voet van de heuvel liggen de ruines van de Moulin de Trinval. Opvallend is hier het puiraam met de initialen van de eigenaar boven de deur. Maar alles maakt een vervallen indruk. Nog even en we bereiken het dorpje Wyompont. De naam (villa aan de pontem) verwijst naar een luxueuze Gallo-Romeinse villa aan de Romeinse heerweg Tongeren - Trier, die hier in 1851 werd opgegraven. Het ging om een luxueuze villa, voorzien van een hypocaustum en rijkelijk versierd met mozaïeken.
Bij een brug over de Ourthe is het normaal gesproken aangenaam pauzeren, maar het slechte weer noodzaakt ons om in de auto te stappen en betere oorden op te zoeken. We rijden door de binnenlanden via Beaulieu en Hives terug naar La Roche-en-Ardenne. Hier hebben we ruim de tijd om even bij te komen met een warme kop chocolademelk en een pilsje. Nog even wat inkopen voor het avondeten en dan terug naar "La Spinette". Eerst de natte spullen uithangen en schoenen poetsen, een aperitiefje drinken en dan onder de warme douche om lekker bij te komen. Marion en Bert duiken de keuken in om het eten klaar te maken. We worden verrast op een rijke Nasi-schotel met een flinke portie fruit na. De afwas is ook snel geregeld: we hebben immers een afwasmachine, maar eentje met een mankement. Peter en Charles bogen zich over dit probleem en vonden de oplossing door onderlade op te hangen aan de bovenlade. Dit werkte perfect.
De avond werd doorgebracht onder het genot van een kaasje en een glaasje wijn. De inspanningen van deze dag waren Peter en Marion meegevallen, want bij vertrek deze morgen was het een verrassing hoe hun conditie zich zou houden. Moe maar voldaan ging iedereen zo rond 10.30 uur onder zeil in de hoop dat de weergoden zich de volgende dag van een betere kant zouden laten zien.
Gewekt werden we rond 7.45 uur door Marion. Verslapen dus, de afspraak was om 7.30 uur op te staan. Gelukkig ging alles soepel: tafeldekken, koffiezetten, broodjes opwarmen. Na het ontbijt was het al bijna een vast patroon geworden wie welke werkzaamheden op zich nam om rond 9.00 uur het huisje aan de kant te hebben en gepakt en gezakt te staan voor vertrek. Daco was op tijd om de eindcontrole te doen en we maakten meteen een reservering voor het komende jaar. Onder heel wat betere omstandigheden dan gisteren vertokken we uit Laidprangleux in de richting van Manhay, uitgangspunt voor de wandeling van vandaag.
Via de binnenlanden reden we via Dochamps naar Manhay, gelegen op een kruispunt van doorgaande wegen in de Ardennen. Het kan bogen op een belangrijk verleden: eens gelegen aan een spoorlijn, die intussen alweer lang is opgeheven. Maar ook in de late decemberdagen van 1944 het strijdtoneel van heftige gevechten tijdens het Ardennenoffensief. Hier leverde Amerikaanse artillerie strijd met de 2e SS Panzerdivisie.
Even buiten Manhay richting Werbomont aan de N15 bij kilometerpaal 45 was een uitstekende parkeerplaats. Deze lag tegenover een Peugot-garage en de enkele autowrakken die er stonden ontlokte Bert te opmerking dat hij hoopte dat Lorenz's auto bij teugkomst er niet zo uit zou zien! Er stond ook een lege container die ons bij slecht weer een goed onderkomen kon bieden als kleedruimte. Maar op dit tijdstip stond de zon hoog aan de hemel en konden we aan een stralende wandeldag beginnen.
Charles had een rondwandeling vanaf hier gepland van 15 kilometer met de mogelijkheid eventueel af te korten al naar gelang de lichamelijke conditie van het wandelgezelschap of de weersomstandigheden. We liepen achter een grote, lege loods door en bereikten het bospad naar Vaux-Chavanne. We daalden af naar dit gehucht van enkele huizen, maar wel met een dorpskerk en een bakker. Alles leek hier uitgestoven, allen de vuilnisophalers reden ons minzaam groetend voorbij. In het dorp hielden we links aan via Nevrister en liepen richting autoweg Luik - Bastogne.
Bij een picknickplaats gekomen dacht Jan al meteen aan een rustpauze, maar dit was wel erg vroeg. Hier ging het links de halfverharde weg in. Even verderop waren hele percelen bos gerooid en moesten we een begaanbare route in de modder zoeken. In het bos had men deze weg met grove steenslag weer begaanbaar gemaakt. De route ging scherp naar links in zuidwestelijke richting.
Het was de bedoeling om meteen in noordelijke richting het pad te volgen maar dit bleek geen goede keuze. We konden niet in westelijke richting en liepen ons vast in kreupelhout en nieuwe sparrenaanplant van Les Lowars. Er zat niets anders op dan door deze aanplant een weg te zoeken naar het zuiden tot we opnieuw op het pad zaten wat we even ervoor hadden verlaten. We waren slechts een paar honderd meter verder en een dik kwartier later. Het geronk van een zware trailer met bulldozer bracht ons in de bewoonde wereld. Opnieuw een onoverzichtelijk punt, maar we moesten het pad volgen in noordelijke richting. De klim omhoog bracht ons aan een kruispunt van wegen. Een ideale plaats voor de middagpauze. We vonden een plekje in de hoge berm beschut tegen de wind en lekker in de zon. Een heel verschil met de dag van gisteren.
Het was intussen ook middag geworden, zodat de rugzakken open konden en het proviand voor de dag gehaald mocht worden. Spijs en drank deden ons goed en Jan zag nog even kans voor een tukje. Uitgerust konden we weer in de benen en voorwaarts ging het weer. Het bospad ging over in een weg met steenslag en zo bereikten we na een doorsteek door een weiland om niet meteen te veel om te lopen de N15 van Manhay naar Werbomont bij kilometerpaal 42. Hier moesten we linksaf het bos in, voorbij een aan onze rechterhand gelegen villa met kasteelachtige uitstraling.
Het halfverharde pad ging over in een bospad en weldra werden we omgeven door een dicht woud. We hielden rechts aan om even verderop in het bos, op de kaart aangeduid met Vieux Sarts, toch te kiezen voor een afkorting naar het westelijk gelegen gehucht Petite Hoursinne. We zagen wel een bordje met Privé en Passage interdit maar schonken hier geen aandacht aan. Even verderop kwam en oude mannetje ons luid gesticulerend nagelopen en probeerde ons duidelijk te maken dat we echt op het verkeerde spoor zaten. Wij wisten wat we wilden: via deze route naar Petite Hoursinne. Hij wilde dat we dit jachtgebied met rust zouden laten. Gelukkig had Charles de kaart goed bestudeerd en kon hij de man overtuigen dat we de oude weg waarover we gestart waren, zouden opzoeken. Dus niet naar links, maar rechtdoor en terug.
Maar eenmaal uit het zicht kozen we er toch voor om Bij Grand Coin af te dalen naar Petit Hoursinne. Het kompas moest even voor de dag gehaald worden en de weg in het vizier nemend werd op de kaart gekeken waar we zaten. Toen was het eenvoudig en voerde het bospad ons langs heuvel 445 geleidelijk dalend naar het beekdal van de Ruisseau de Hoursinne. Hier was een heuse Gué, een doorwaadbare plaats, altijd een verrassing hoe de beek over te steken, het liefst zonder natte voeten. Charles lijkt voor dit soort hindernissen en neus te hebben! Nu was het weer even klimmen en bereikten we het gehucht. Toch was het niet geheel duidelijk langs welke kant we de eerste huizen bereikt hadden en dus toog Charles op onderzoek uit om het juiste pad in te slaan.
Intussen hadden we een goed rustplekje gevonden op een muurtje voor een prachtig mooie Gite de Wallonie, die de uitstraling had van een Engelse cottage met een in rode herfsttooi gekleurde wilde wingerd. De versnaperingen gingen rond en even later gingen we op weg voor de laatste etappe, die ons terug tot bij de auto moest brengen. Het volgen van de route bleek vanaf ons laatste haltepunt vrij eenvoudig. Er was de rood-witte markering van de GR AE, de internationale rondweg Ardennen Eifel. Door het bos op de rechteroever van de Ruisseau de Hoursinne klommen we opnieuw tot een hoogte van 520 meter bij Carrefour de Plantisse. Hier zagen we langs de route op vele plekken de wroetsporen van de wilde zwijnen. Het kruispunt van wegen op 2 kilometer van ons startpunt. Nog even doorbijten: de vermoeidheid begon bij sommige van ons toe te slaan.
Op het Carrefour de Plantisse kozen we voor het pad in zuidoostelijke richting tot de volgende T-kruising. Hier dachten we rechtdoor te kunnen, maar er was geen pad. Dus naar het zuiden afdalen en bij de eerste gelegenheid links het bospad in. Deze route most ons tot aan de N15 brengen, maar Charles zag dat er door een weiland een afkorting mogelijk was en zo stonden we, het weiland overstekend, in een oogwenk bij de auto's. We waren net op tijd, want binnen no time viel er een buitje en moesten we de toevlucht zoeken tot de container om ons om te kleden.
Het is 15.30 uur geworden en we zitten erg ruim in de tijd om volgens afspraak tegen 19.30 uur in Oisterwijk onze wandeldagen af te sluiten. We rijden terug naar huis en laten de Belgische Ardennen achter ons. We maken gebruik van de nieuwe rondweg om Luik en hopen daarmee onnodig oponthoud in Luik te vermijden, maar we komen bedrogen uit. Spoedig blijven we steken in een lange file en na drie kwartier komen we voorbij de bottleneck: een vrachtwagen, die een lading zand heeft verloren. Daarna verloopt de reis soepel. We rijden richting Maastricht en zonder files bereiken we Eindhoven. Charles belt Kitty dat we rond 19.00 uur in Oisterwijk zullen arriveren voor het etentje.
Op het afgesproken tijdstip treffen we elkaar in Oisterwijk en melden ons in de Dorpsherberg waar er deze keer "wel plaats in de herberg is". We genieten van een goed verzorgde dis met vis en vlees. En na een heerlijk nagerecht dat voor enkele van ons uit een coupe ijs bestaat en een kopje koffie, gingen we om 22.00 uur huiswaarts. We kunnen terugkijken op fijne wandeldagen in de Ardennen met redelijk weer. Voor de tiende keer op pad in dit landschappelijk geweldige deel van België. De mistige start op de eerste dag met regen in de middag en op de tweede dag aardig herfstweer met pas op het einde een spat regen. Wat we mee naar huis namen waren de prettige herinneringen aan weer geweldige Ardennendagen. Je vergeet de beslommeringen van alle dag en je proeft de Ardeense natuur en haar cultureel erfgoed. Geweldig dat gevoel samen L.A.W.V. Via-Via te zijn. Volgend jaar: Meet Again!!
Charles Aerssens
4 november 2002
Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 04-11-2002 door C.P.J. Aerssens