Met de nog steeds geldende coronamaatregels om slechts met 2 personen op stap te gaan in de vrije natuur heeft Charles opnieuw met Theo afgesproken in november een wandeldag te plannen. In de agenda wordt gekeken welke woensdag uitkomt. Dat blijkt 11 november te worden! Over de route op die dag hoeft niet te worden nagedacht. Charles heeft van Rob Wolfs, wandelauteur van een groot aantal wandelgidsen bij Gegarandeerd Onregelmatig en actief met zijn Trage Tochten op sociale media, het verzoek gekregen om in de Brabantse Kempen een rondwandeling van ongeveer 18 kilometer in de omgeving van Diessen na te lopen en kritisch te bekijken. Rob Wolfs wil immers binnenkort deze wandeling publiceren als Trage Tocht op Wandelzoekpagina.
Met deze vraag van Rob hebben we voor 11 november een ideaal doel om op pad te gaan! Daarbij speelt ook een rol dat het wandelgebied rondom Diessen ons niet onbekend is en we graag zijn variant met onze wandelervaringen in het gebied willen vergelijken. Ik spreek met Theo af om elkaar op woensdag 11 november te treffen op de kleine parkeerplaats aan de Alsie waar de bebouwing van Diessen begint, vlak voor de rotonde. Rob had immers de vraag bij ons neergelegd of hier een mogelijkheid is om richting het Landgoed Annanina’s Rust te wandelen. Charles had op de topografische kaart al gezien dat er een doorsteek langs de sportvelden is naar de brede zandweg van de Bremstraat. Zo gezegd, zo gedaan en op weg! We stuiten om de sportvelden heen meteen op het groengeel gemarkeerde wandelroutenetwerk. Linksaf op de Bremstraat gaat de route achter het crematorium langs naar “Huiske ten Halve” aan de Beekseweg.
Dit oud langgevelboerderijtje met zijn gave exterieur is architectuurhistorisch van belang vanwege de sobere ornamentiek en de wijze waarop Eclectische motieven op het platteland worden gebruikt ter verhoging van de representativiteit. Zo zijn de gevels opgetrokken uit handvorm baksteen, op het zadeldak liggen zwarte Oudhollandse dakpannen. De aangebouwde stal heeft een wolfsdak met rode Oudhollandse dakpannen. In de gevel zitten gietijzeren schotelankers bij het woon- en rechte muurankers bij het stalgedeelte. Boven de dichtgemetselde staldeuren onder korfboog met hardsteen aanzetstenen zien we een sluitsteen met de inscriptie H.M. 16 sept. 1871. Maar het is gebouwd op de fundamenten van een veel oudere boerderij door de uit Frankrijk afkomstige luitenant-kolonel Jacques Joseph Majoie (1787 – 1878), bewoner van het nabijgelegen kasteel Groenendaal. Daarnaast is het boerderijtje van 1907 tot 1933 ook in gebruik geweest als café en heeft als zodanig cultuurhistorische waarde als voorbeeld van de sociaal-economische ontwikkeling van de landbouw en de horeca in de Kempen in de late 19de eeuw. Maar op dit moment is restauratie van de ingestorte schuur noodzaak!
We komen hier bij een kleine parkeerplaats met KNP50, waar we rechtsaf na de slagboom en informatiebord het fraaie bosgebied van Landgoed Annanina’s Rust betreden. Het bijna 150 hectare groot landgoedbos is in 1899 gesticht door Notaris Emile M.J.W.E. Huijsmans (1850-1920) uit Hilvarenbeek. Het verhaal gaat dat het gebied is vernoemd naar de maîtresse van de notaris. Zij kwam uit Rusland en woonde in een huisje in het bos. Tegenwoordig valt het beheer van het gebied onder de verantwoordelijkheid van het Brabants Landschap. Het landgoed is zeer karakteristiek voor de Noord-Brabantse zandgronden. Het bosgebied ligt op een dekzand rug en is omgeven door drie laaglandbeken: de Reusel, de Roodloop en het Spruitenstroompje. Van oudsher heeft dit landgoed een dubbele functie. Enerzijds wordt het bos gebruikt voor de houtproductie, anderzijds dient dit bos, in het zuidwesten aangelegd op landbouwgrond, als parkbos in de trant van de Engelse landschapsstijl. Dit laatste is te zien aan de golvende paden met aan beide zijden monumentale exemplaren van oeroude zomereiken, beuken en rode beuken, afgewisseld door naaldbomen. De struiklaag wordt beheerst door rododendron en hulst. De hellingen van de bossloten zijn begroeid met dubbelloof, wijfjesvaren en mossen.
Na de slagboom volgen we de geelgroene markeringen van het wandelroutenetwerk door de lange lanen langs KNP51, KNP11 naar KNP53. Hier gaat onze route naar rechts en komt op de Biestsedijk, die we even naar links volgen om dan meteen rechtsaf door de wandelsluis het bosgebied van de Diessensche Heide te betreden. Het bospad brengt ons naar KNP9 met uitzicht op het coulisselandschap in het stroomgebied van de Reusel. We wandelen hier naar rechts tot aan KNP8, waar we linksaf de onverharde Koppelstraat inslaan. Als we de kruising recht oversteken komen we in een brede eikenlaan, die naar het bruggetje over de Reusel leidt. Voor dit bruggetje nemen we het onverharde pad naar rechts op de oever van de meanderende Reusel, die weinig water voert, nauwelijks stroomt en zichtbaar is door de weelderige rietbegroeiing. Pas bij kruising en het betonnen bruggetje verandert dit beeld. Rechtdoor verloopt nu de grasbaan langs de gekanaliseerde Reusel. We passeren een picknick hut en KNP10 en komen door het klaphekje op de Beerseweg.
Hier aan de brug over de Reusel is de plek waar op 12 mei 1940 elf Franse militairen om het leven gekomen in de strijd tegen Duitse bezetter. Op 11 mei 1940 trekken Franse militairen van het 6e en 7e Escadron van het 4e Regiment Dragon Portés (1e Division Légère Mécanique) Diessen binnen. Ze zijn uitgerust met lichte tanks, pantserwagens, gemotoriseerde infanterie en uitgebreide ondersteuningswapens en nemen stelling in aan deze brug over de Reusel in afwachting van de Duitsers. De volgende dag komt het tot een gevecht tussen de Franse en Duitse troepen van SS Standarte Deutschland en delen van de 56 Infanterie Division, waarbij beide partijen gebruik maken van artillerie. De overmacht van de Duitsers is te groot, waarop de Franse militairen besluiten zich via Esbeek terug te trekken. Tijdens de gevechten zijn elf Frans militairen om het leven gekomen, die de volgende dag op het bevel van Duitse militairen zijn begraven in een massagraf. Drie dagen later worden de lichamen van de Franse militairen opgegraven en krijgen ze een laatste rustplaats te geven op het R.K. parochiekerkhof van Diessen. Op het gezamenlijke graf werden de helmen van de gesneuvelden en een houten kruis geplaatst. In 1949 hebben de Franse autoriteiten het stoffelijk overschot van de militairen opgegraven en getracht hen te identificeren. Slechts van vier van de elf soldaten kon de identiteit worden vastgesteld. Zij zijn herbegraven in Frankrijk. De overige zeven zijn herbegraven op de Franse Erebegraafplaats in Kapelle in Zeeland.
We steken de Beerseweg recht over en langs KNP2 volgen we opnieuw het voetpad op de oever van de Reusel. Naar het westen hebben we zicht op de bebouwing van Diessen, waarvan de geschiedenis ver teruggaat in de tijd. In de omgeving van het dorp zijn archeologische vondsten ontdekt uit ongeveer 700 voor Christus, die bewoning in de Vroege IJzertijd veronderstellen. Maar in de Romeinse tijd wordt Diessen voor het eerst genoemd als in het jaar 370 Saksische plunderaars hier door de Romeinen overvallen worden en tot de laatste man gedood. In de Middeleeuwen is Diessen een druk bezochte bedevaartplaats en de naam van Willibrordus is aan dit dorp verboden, getuige de huidige St. Willibrorduskerk, die uit de 15e eeuw dateert. Het gebied heeft door de eeuwen heen toebehoord aan de Abdij van Echternach en de Abdij van Tongerlo. Bestuurlijk heeft Diessen vroeger deel uitgemaakt van de Heerlijkheid Hilvarenbeek, die deels in bezit is geweest van het Hertogdom Brabant en voor een ander deel toebehoord heeft aan het Prinsbisdom Luik. Bij het opheffen van de Heerlijkheid ten tijde van de Franse overheersing vanaf 1795 wordt Diessen in 1810 een zelfstandige gemeente, die bij de gemeentelijke herindeling in 1997 wordt samengevoegd met de Gemeente Hilvarenbeek. Aangekomen bij de brug op de Turkaaweg slaan we linksaf naar de andere kant van de Reusel. Hier is een picknicktafel. Naar rechts op de andere oever komen we in natuurgebied Turkaa.
Het natuurgebied Turkaa is een moerassig broekbos dat ontstaan is door de meanderende riviertjes de Turk, aan de oostzijde en de Aa of Reusel aan de westzijde. Halverwege de 19e eeuw is door dit gebied de Weterloop gegraven, in de volksmond het Brulstromke, dat diende om de vloei- of kunstweiden aan De Rijt te bevloeien. De gemeente heeft er bomen gekweekt op nog bestaande rabatten, die als mutserd- of timmerhout verkocht werden om de gemeentelijke begroting dekkend te maken. Het bospad door dit vochtige gebied leidt ons naar KNP1 aan de noordzijde van de in 1982 uitgegraven visvijver met visvlonders en twee steigers. Hier wordt door Hengelsportvereniging ’t Turkaa vis uitgezet om de vissport te kunnen uitoefenen. Aan de westzijde is een ijsvogelwand aangebracht.
Bij KNP1wandelen we even naar links langs het infobord en op het asfalt gaat de route naar rechts langs de parkeerplaatsen. In de bocht naar links wandelen we rechtdoor en komen in open landbouwgebied. De route voert ons over een lange zandweg met bomen omzoomd, waar we de derde zandweg naar rechts inslaan (Ansbaldweg). Op de T-splitsing bij KNP42 slaan we linksaf om dan op de volgende T-splitsing naar rechts het zandpad (Van de Veldenweg) helemaal uit te lopen tot op de Westelbeersedijk. Hier gaat de route even linksaf naar KNP61 tot aan Landal GreenParks Duc de Brabant. Naar rechts volgen we het asfalt langs het vakantiepark tot aan KNP60 bij Chaletpark Kempenbos. Na rechts wandelen we langs het bankje en steken door tot we op de Heistraat. Rechtdoor bereiken we KNP62 in het buurtschap Heikant. Hier gaat de route naar links om vervolgens rechts over De Hertgang door een open landbouwgebied na één kolometer bij het verbindingskanaal van de Reusel aan te komen. We steken de stuw over en komen bij KNP63 in Boswachterij De Hertgang,
Boswachterij De Hertgang dankt zijn specifiek karakter aan het feit, dat het een oud beekbos is, dat zich aan weerskanten van de naar het noordoosten stromende Reusel uitstrekt zonder dat de beek hier eigenlijk een echt dal vormt. Ondanks het feit dat de Reusel op vele plaatsen gekanaliseerd, is de Reusel in De Hertgang ongemoeid gelaten. Van de ene kant dankzij een vooruitziende blik van ontginners en bosbouwers, van de andere kant door de onweerstaanbare uitdaging van een schoonheid, die bij voorbaat iedere aantasting tot een heiligschennis moest verklaren. De Hertgang is onberoerd gebleven aan beide kanten van de Reusel, die van oudsher haar lust tot meanderen tot in het bandeloze heeft kunnen botvieren. Bos en beek zijn een twee-eenheid, waarvan het ene deel zich niet zonder het andere denken laat. Samen drukken zij het stempel op Boswachterij De Hertgang.
Van KNP63 voert de route door het fraaie beekdal van de sterk meanderende Reusel. De groengele markering leidt ons op de westelijke oever van de beek door het oude beekbos naar KNP65. Rechtsaf met zicht op de nog jonge Reusel slaan we bij de volgende knooppuntpaal linksaf langs het bankje. Het zandpad voert over de Beekse Heide en we komen aan KNP47. Hier wandelen we naar links langs de bosrand om dan met de bocht naar rechts uit te komen op de Esbeeksedijk bij KNP80. We steken de Esbeeksedijk over en volgen de route over het zandpad noordwaarts door een open landbouwgebied dat op de topokaart vermeld staat als Guldenbos en De Braken. Voorbij aan KNP84 bereiken we de Koekovenseweg, die we een tiental meters naar links volgen om dan naar rechts het fietspad te nemen. De route voert ons naar KNP 85 voorbij aan een eeuwenoude wilgenboom. Zo komen we aan de Leemputten, waar tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw leem is afgegraven voor de steenfabriek van Esbeek. De leemputten doen nu dienst als visvijvers van de Koninklijk Erkende Hengelsport Vereniging “De Ruischvoorn”. Langs de picknick hut volgen we het fietspad en komen bij KNP86 in het buurtschap Waterstraat. De route gaat over de Waterstraat even naar links om bij KNP86 rechtsaf het onverharde pad in te slaan. Dit pad brengt ons naar de nieuwbouwwijk, waar we meteen linksaf de Schorseneer inslaan. Rechtuit wandelen we door de Meiraap en komen met de bocht naar rechts uit op de rotonde aan de Beerseweg. Hier even naar links en we komen tegenover huisnummer 13 aan het vertrekpunt, de parkeerplaats aan de Alsie
Samenvattend kunnen we zeggen: Het is een stevige en afwisselende wandeling, die zeker een aanpassing verdient door het broekbos Turkaa met een kort stukje langs de Reusel om pas dan door de lange lanen de route te vervolgen. Dit advies zal Rob Wolfs zeker in de definitieve uitwerking van deze Trage Tocht in de omgeving van Diessen meenemen.
Charles Aerssens
15 november 2020
Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 17-11-2020 door C.P.J. Aerssens