DER EIFELSTEIG - DAG 16
Traject: Bruch - Gladbach - Greverath - Zemmer - Rodt - Mühlenflürchen 23 Km

© L.A.W.V.VIA-VIA
Bruch - Oliemolen aan de Salm
Vertrekpunt
Afstand
Korte karakteristiek






 Salmbrücke in Bruch
Ongeveer 23 km
Deze lange en inspannende etappe begint vanuit Bruch direct met een klim en brengt ons op de hoogvlakte via Gladbach naar Greverath. De route voert ons langs een afwisselend landschap door dichte bossen en met weidse vergezichten. Zo wandelen we door het uitgestrekte Landschaftsschutzgebiet Meulenwald naar Zemmer en langs de uitkijktoren net buiten Rodt met zijn uniek panorama over Eifel, Hunsrück en het dal van de Moezel. Vervolgens dalen we langs de Schleidweilerbach door het bos af naar het dal van de Kyll, waar Mühlenflürchen het eindpunt van deze dagwandeling is.

ROUTEBESCHRIJVING

Voor deze etappe van de Eifelsteig is Bruch het vertrekpunt. De oorsprong van dit dorp stamt wellicht uit de Romeinse tijd, zoals archeologische vondsten en restanten van een Romeins kerkhof doen vermoeden. Maar Bruch wordt het eerst vermeld in 1138 als in een oorkonde gesproken wordt over ene Fridelo de Brucha bij de stichting van het Klooster Himmerod. De geschiedenis van dit Eifeldorp is zo eng met deze familie von Bruch verbonden en hun burcht. Als omstreeks 1334 het geslacht von Bruch uitsterft, gaat de Heerlijkheid Bruch over aan Dietrich von Daun, die het tot 1423 in bezit heeft. In de 16e eeuw krijgt Bruch eigen rechtspraak. De galgen staan dan op de zogenaamde Galgenberg ten oosten van de burcht aan de oude weg naar Bergweiler. In de 18e eeuw zorgt de geografische ligging van het plaatsje aan het riviertje de Salm voor een merkwaardige situatie: het westelijk deel links van de Salm behoort aan het Hertogdom Luxemburg, het oostelijk deel rechts van de Salm behoort aan het Erzstift en Kurfürstentum Trier. Dit verandert als Bruch vanaf 1794 onder Frans gezag komt. Bij de Congres van Wenen in 1815 met de val van Napoleon komt Bruch bij het Koninkrijk Pruissen en maakt sinds 1946 deel uit va het Bundesland Rheinland-Pfalz.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Bruch - Waterbron met kruiken aan Auf der Katz
Bij de brug over de Salm midden in Bruch aan het kruispunt van de doorgaande wegen vertrekken we op het pleintje Auf der Katz, waar een waterbekken met twee kruiken de herinnering levend houdt aan het verdwenen ambacht van aarden kruiken maken. Al in de 1722 richten 5 pottenbakker hier een gilde op, dat tot in 1918 blijft bestaan. Dan gaat het ambacht verloren en wordt het gilde van de pottenbakkers opgeheven. Wat rest is de onlangs gerestaureerde pottenbakoven uit de 17e eeuw. Over de brug wandelen we de Schulstrasse in en gaan direct naar links en volgen de markering van de Eifelsteig op de westelijke oever van de Salm. Zo staan we onmiddellijk bij de onder monumenten staande oude door waterkracht aangedreven oliemolen, die na restauratie weer in bedrijf is. Deze oliemolen stamt uit de 19e eeuw, maar is toch een van de oudste watermolens in het stroomgebied van de Salm en staat al in een geschrift uit 1284 vermeld als banmolen. In 1882 is deze molen in gebruik als maalmolen, oliemolen en zaagmolen. Maar al in 1909 zorgt molenaar Molitor met de watermolen al voor elektrische energie voor zijn woning en sluit dan in 1913 een contract met de Gemeente Bruch voor de levering van elektrische stroom aan het dorp. Die levering van energie gaat in 1930 over aan de RWE. Omstreeks 1954 wordt de watermolen stilgelegd en omgebouwd. Een ingrijpende renovatie gebeurt in 1984/1985 en nu kun je maalwerk met kollergang en twee kantstenen, de oven en persen en het kamertje met inrichting van de molenaarsknecht nog bewonderen.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Bruch - "Toeschouwers" langs de Eifelsteig aan de Burgstrasse 4
Dicht aan de oever over het jaagpad langs de Salm gaat de route naar de volgende brug waar we verder onze wandeling vervolgen op de K37, de Burgstrasse. We laten de bebouwing achter ons en staan dan voor de toegangspoort naar de burcht van Bruch, nu een Bed&Breakfast. Deze burcht wordt voor het eerst in de annalen vermeld in het jaar 1138 als bezit van Fridelo von Bruch. Het kasteel met zijn twee ronde slanke torens is in de eerste helft van de 13e eeuw gebouwd en is wellicht in 1243 voltooid en in die tijd omgeven met in ringmuur en gracht. Delen van die ringmuur en de voorburcht en het eigenlijke kasteel zijn behouden, maar ook schuur uit 1650, het Barokke wooncomplex , dat in1705 door de toenmalige bezitter Kasimir Friedrich von Kesselstatt (1664-1729) gebouwd is, en de stallen uit de tweede helft van de 19e eeuw. De burcht is tot in het midden van de 14e eeuw in bezit van de Heren van Bruch, gaat daarna over aan de Heren van Daun en komt in 1639 weer toe aan het Erzstift en Kurfürstentum Trier. Rond 1700 komen de burcht en Heerlijkheid Bruch door vererving in bezit van de Freiherrn von Kesselstatt. Na de inval van de Fransen wordt het kasteel verwoest en raakt daarna in verval. Vanaf 1995 zijn het echtpaar Förschner de trotse bezitters van hun inmiddels fraai gerestaureerde Burg Bruch met Bed&Breakfast.

© Wikipedia-waldo 2005
Bruch - Burg Bruch
Voorbij Burg Bruch blijven we de L50 volgen tot voorbij de afslag naar links richting Greverath-Gladbach. Over de brug van de Gladbach verlaten we de Salmvallei. Hier gaat het voetpad van de Eifelsteig naar rechts het bos in en beginnen we aan een klimmetje. We moeten opletten rechtdoor te wandelen op het punt waar het lijkt dat het bospad naar rechts gaat. We blijven stijgen en volgen de routemarkering van de Eifelsteig door het eiken- en beukenbos. Verderop daalt het voetpad weer en op een zandweg aangekomen komen we bij een beekje in het dal. Het gaat op en neer. Als het bospad bij een zijdal naar links gaat, dalen we naar rechts tot in het dal en steken een beekje over. We vervolgen onze route in de helling van de Gladbach tot we de Gladbach zijn overgestoken en over het asfalt het dorp inwandelen. De geschiedenis van dit kleine Eifeldorp gaat terug tot aan het einde van de 8e eeuw. Het komt dan in bezit van de Abdij Echternach als Karloman, de broer van Karel de Grote, het koninklijk landgoed met de nederzettingen met de naam Dreyse aan het riviertje Salmana, de Salm, aan de abdij schenkt. Dit wordt in 895 door Hertog Zwentibold (870-900) aan de Abdij Echternach op voorspraak van de Aartsbisschop van Trier Ratbold bevestigd. Hierbij wordt ook Gladbach vermeld. Gladbach heeft lang tot het Hertogdom Luxemburg gehoord, omdat het op de westelijke oever van de Salm ligt, die de dan de grens vormt tussen het Hertogdom Luxemburg en het Erzstift en Kurfürstentum Trier. Vanaf 1794 staat Gladbach onder Frans gezag en valt van 1795 tot 1814 onder het Kanton Dudeldorf in het Département des Forêts. Ook hier wordt de streek na het Congres van Wenen toegewezen aan het Koninkrijk Pruissen.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Greverath - Muurdecoratie
De route verloopt over de Mühlenweg, die in het centrum overgaat in de Neustrasse naar Greverath. Ongeveer 150 meter na de bebouwing gaat de wandeling naar rechts en meteen links de helling in. Een holle weg voert ons door het bos en we houden rechts aan tot we voor een zandstenen wegkruis op de hoogvlakte naar links gaan, eerst door het bos en dan langs de bosrand. Door het open landschap hebben we zicht op Greverath, waar we recht naar toe wandelen. Op de L49 even naar rechts en dan meteen links Zum Weissenstein in, afdalend naar het midden van dit kleine dorp Greverath, dat voor het eerst in de annalen vermeld wordt in de 13e eeuw als bezit van het Kloster St. Thomas in Kyllburg. Op de Hubertusstrasse aangekomen houden we rechts aan en laten de huizen van Greverath achter ons. Het asfalt daalt licht en na de beek stijgen we met een ruime bocht tot voorbij het kerkhof. Even verderop gaat onze route naar rechts en houden de richting aan Zum Steinesseberchen. Het bospad brengt ons door het dal van de Gumbach in het Landschafsschutzgebiet Meulenwald.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Op pad in het Meulenwald
Het Meulenwald sterkt zich uit van Trier tot de Wittlicher Laagte bij Dreis en wordt begrensd door de beekdalen van de Salm en de Kyll. Het woud heeft zijn naam te danken aan de met markeringsstenen afgebakende Romeinse heerban, de Via Antunnaca, die van Trier naar Andernach aan de Rijn gaat. Een overblijfsel uit die tijd zijn de resten van de 72 kilometer lange Romeinse muur, die van Greverath in de richting van Trier ook door het Meulenwald verloopt. Het huidige Landschafsschutzgebiet Meulenwald heeft een oppervlakte van 15.000 hectare. Vele gemarkeerde wandelrouten lopen door dit gebied, zo ook dit traject van de Eifelsteig. Wij wandelen over vaak rechte, lange en brede bospaden, nu eens links en dan weer rechts afslaand de routemarkering van de Eifelsteig volgend. Ongeveer een kilometer voert ons de wandeling langs de resten van de Romeinse muur, die in het bos verscholen moet liggen en aan het oog onttrokken is door de dichte begroeiing. Enkel een informatiebord geeft tekst en uitleg over dit Werelderfgoed van de UNESCO uit de tijd van de laatste West-Romeinse keizers: Keizer Valentinianus I (321-375) en Keizer Gratianus (359-383). Het zou hier om een ringmuur gaan van geringe hoogte en zonder verdedigingstorens, die een gebied van 220 km2 omsluit, wat kan betekenen dat het om een beschermingsmuur tegen roofdieren voor de legerpaarden en als bescherming voor de boerderijen en pottenbakkerijen gaat.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Zemmer - Overloop van het retentiebekken aan de bovenloop van de Grundsbach
Geen Romeinse muur te zien en als we steeds duidelijker het verkeer op de L46 horen, slaan we op de kruising van bospaden af naar rechts en komen bij Gasthof Rothaus op die drukke L46. We steken hier over en vervolgen de route van de Eifelsteig over de parkeerplaats van Gasthof Rothaus, ooit postkoetsstation. Op het fietspad gaat het rechtdoor tot aan de eerste mogelijkheid naar links en onder de hoogspanningsmasten door langs een met fruitbomen omzoomd onverhard pad komen we langs een retentiebekken van de Grundsgraben net buiten de bebouwing van het dorp Zemmer. Hier wandelen we even naar rechts om dan naar links over een graspaadje uit te komen op In den Eichen en de doorgaande weg, Am Schiessberg. We zijn nu in Zemmer aangekomen en wandelen naar rechts het centrum van het Eifeldorpje in.

De Gemeente Zemmer tussen het Kylltal en de westrand van het Meulenwald bestaat daarnaast uit de dorpen Schleidweiler, Rodt en Daufenbach. De geschiedenis van Zemmer gaat terug tot in het Neoliticum, waarvan relatief vaak nog sporen gevonden zijn. Na de Bronstijd, die geen sporen heeft nagelaten, zijn er uit de IJzertijd, als de Kelten deze streek bevolken, werktuigen en wapens gevonden. De Romeinen hebben aansluitend de streek intensief bewoond, wat blijkt uit de archeologische opgravingen van villa’s, nederzettingen, tempels en grafvelden. Uit de tijd dat de Franken zich hier vestigen is enkel een grafveld aan de Pfaffenberg bekend en het gebied wordt opgenomen in het Rijk van de Merovingen ten tijde van Clovis (482-511). Zemmer zelf wordt voor het eerst in een oorkonde vermeld in 893 als bezitting van de Abdij Prüm onder de naam “Centemer”, wat zoveel betekent als ”Heilige Bron” naar de Grundsbach die hier ontspringt. Later komt Zemmer toe aan de Trierer Abdij St. Irminen met verschillende bezitters en voogden

© L.A.W.V.VIA-VIA
Zemmer - Paardendrinkplaats (1940) aan de Eifelsteig naar Rodt
We hebben voor deze route door het Eifeldorp Zemmer gekozen en even de officiële route van de Eifelsteig verlaten. Al wandelend komen we van Am Schiessberg in de Meulenstrasse en buigen van deze doorgaande weg naar Schleidweiler af op de kruising met de Schleidweilerstrasse en gaan rechtdoor richting Markt. We houden hier rechts aan en kiezen voor de Waldstrasse, die ons weer in de richting van de route van de Eifelsteig moet brengen. Na goed één kilometer komen we voorbij het zandstenen Bernartkreuz. Dit kruis is opgericht door Bernart Schmit von Zemmer in 1635 als dank dat hij zijn zwaar ongeluk bij het werken op het veld overleefd heeft. Even verderop pikken we de routemarkering van de Eifelsteig weer op en gaan over het brede bospad zuidwestwaarts. Vlak bij het volgende rode zandstenen wegkruis, het Bucheckerkreuz, passeren we een bijzonder bouwwerk. Het is een oude paarden drinkplaats, die uit 1940 stamt als onderdeel van de vijf bunkers die hier tussen Zemmer en Rodt hebben gelegen van de in 1936 door de Duitsers aangelegde Westwall. Hier komen de legerpaarden drinken van het bronwater dat uit de omgeving wordt aangevoerd.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Rodt - restanten van een industrieel verleden
Door een open en licht golvend landschap met aan de wegrand weer eens zo’n typische Eifelsteigbank komen we na het sportterrein van Rodt aan de uitzichttoren Fidei. Deze 20 meter hoge toren biedt vanaf 1993 op het hoogste platform een wijds panorama over het dal van de Moezel en de Kyll met hun zijdalen, van Erbeskopf op de Hunsrück tot Hohen Acht, de hoogste top van de Eifel, en naar Luxemburg. Vanaf deze uitzichttoren gaat de route over het asfalt in noordwestelijke richting en passeren we restanten uit een industrieel verleden. Op de Zemmerer Strasse gaan we even naar links om dan over te steken en dit weggetje in te slaan, dat na enkele meters weer naar links te verlaten. De veldweg brengt ons buiten de bebouwing naar de K34, die naar Schleidweiler leidt. We laten het dorpje Rodt, dat in 1036 als “Rodre” in een oorkonde wordt vermeld, letterlijk links liggen. Hier naar rechts en na goed 50 meter op de K34 net bij het bosje aan de rechterzijde van de weg, steken we over en kiezen voor het pad langs de Buslichsgraben, een klein stroompje dat door de weilanden zijn weg zoekt. Eenmaal op het asfalt gaat de route licht omhoog tot aan een boerderij. Daar voorbij op de T-splitsing met de Mühlenweg is er een kleine doorgang tussen prikkeldraad rechtuit. Dit pad nemend wandelen we al dalend naar links in de richting van het bos. Een bospad, dat niet overal even goed begaanbaar is, brengt ons op de zuidelijke oever van de Schleidweiler Bach steil naar beneden. Zo bereiken we de eerste huizen van het gehucht Mühlenflürchen, waar we op de parkeerplaats aan de L43 deze dagwandeling beëindigen.

DAG 17
 Traject: Mühlenflürchen - Kordel - Butzerbachtal - Burg Ramstein 13 Km

Deze wandeling is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Maar ten aanzien van wijzigingen of onvolledigheden in de tekst kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Charles Aerssens

KAARTEN

- Wanderkarte Eifelverein 1:25 000, NR.30 Meulenwald
- Wanderkarte Eifelsteig 1:25 000, NR.516 Publicpress

GIDSEN:

- Eifelsteig Wanderführer, Christiane Rüffer-Lukowicz, Jochen Rüffer, ISBN 978-3-761622-094
- EifelSteig Schöneres Wandern Pocket, Ulrike Pollert, Wolfgang Todt, ISBN 978-3-934342-286



Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 30-10-2012 door C.P.J. Aerssens